Tama Trzech Przełomów to monumentalne dzieło inżynieryjne, które zmieniło oblicze regionu i wywarło znaczący wpływ na środowisko, kulturę i gospodarkę Chin. Zlokalizowana na rzece Jangcy, jest największą zaporą wodną na świecie, której budowa pochłonęła miliardy dolarów. Mimo licznych korzyści, jakie przyniosła, projekt ten wzbudza wiele kontrowersji.
Jak powstała Tama Trzech Przełomów?
Decyzja o budowie Tamy Trzech Przełomów zapadła w latach 90. XX wieku, choć plany jej powstania sięgały dużo dalej w przeszłość. Już w latach 20. XX wieku chińscy przywódcy rozważali budowę zapory na Jangcy, jednak dopiero przywódca Mao Zedong w 1953 roku nakazał przeprowadzenie szczegółowych studiów wykonalności. Z uwagi na różnorodne obawy, w tym konieczność przesiedlenia milionów ludzi, realizacja projektu została opóźniona o cztery dekady. Ostateczne prace rozpoczęto w 1994 roku.
Tama została oficjalnie uruchomiona w 2003 roku, a pełną operacyjność osiągnęła w 2012 roku. Prace budowlane podzielono na trzy etapy: przygotowanie terenu i budowa tymczasowych zapór (1994-1997), główne prace budowlane (1998-2003) oraz finalizacja i uruchomienie wszystkich turbin (2004-2012). W szczytowym momencie budowy zaangażowanych było około 40 000 robotników.
Jakie są parametry techniczne Tamy Trzech Przełomów?
Tama Trzech Przełomów to gigantyczna konstrukcja inżynieryjna. Jej długość wynosi 2335 metrów, a wysokość 185 metrów, co można porównać do 60-piętrowego wieżowca. Powstały zbiornik wodny ma długość 600 km i powierzchnię 1084 km², co czyni go większym niż Hongkong. Maksymalna pojemność zbiornika to 39,3 miliarda m³ wody.
Tama wyposażona jest w 32 generatory, każdy o mocy 700 MW, co daje łączną moc 22,5 GW. Rocznie zapora produkuje około 100 TWh energii, co pozwala zasilić około 80 milionów gospodarstw domowych.
Budowa tamy pochłonęła około 28 milionów metrów sześciennych betonu, co stanowi rekord wśród tego typu konstrukcji. Tama jest widoczna nawet z niskiej orbity okołoziemskiej, co dodatkowo podkreśla jej gigantyczne rozmiary.
Jakie są korzyści i wyzwania związane z funkcjonowaniem Tamy Trzech Przełomów?
Tama Trzech Przełomów przynosi szereg korzyści, w tym produkcję energii elektrycznej, kontrolę powodzi oraz poprawę żeglugi na rzece Jangcy. Dzięki zaporze możliwe jest magazynowanie wody w okresie deszczowym i jej uwalnianie w czasie suszy, co zmniejsza ryzyko powodzi i suszy.
Jednak budowa i eksploatacja tamy wiąże się również z licznymi wyzwaniami. Konieczność przesiedlenia ponad 1,3 miliona osób, zatopienie miast i zabytków, a także wpływ na lokalne ekosystemy wzbudzają kontrowersje i krytykę. Tama zakłóciła migrację ryb, wpłynęła na jakość wody i zmieniła lokalne ekosystemy.
- Zmiany przepływu rzeki i procesy nanoszenia osadów wpłynęły na środowisko wodne.
- Eutrofizacja wód w zbiorniku prowadzi do przeżyźnienia środowiska morskiego.
- Zanieczyszczenia w zbiorniku stanowią zagrożenie dla turbin i jakości wody.
- Obniżenie jakości środowiska naturalnego wpłynęło na wyginięcie niektórych gatunków, takich jak delfin chiński.
Jakie są konsekwencje ekologiczne budowy tamy?
Budowa Tamy Trzech Przełomów miała istotny wpływ na środowisko naturalne. Zmiany w przepływie wody i procesach nanoszenia osadów wpłynęły na ekosystemy wodne, a także na migrację i rozmnażanie ryb. Eutrofizacja wód w zbiorniku prowadzi do nadmiernego rozwoju glonów i sinic, co negatywnie wpływa na jakość wody.
Zanieczyszczenia w zbiorniku stanowią zagrożenie dla turbin i infrastruktury elektrowni, a także dla jakości wody. Każdego dnia ze zbiornika wyławia się około 3000 ton śmieci, co stanowi wyzwanie dla inżynierów i ekologów.
Jakie są atrakcje turystyczne związane z Tamą Trzech Przełomów?
Tama Trzech Przełomów stała się również popularną atrakcją turystyczną, przyciągającą miliony turystów z całego świata. Region turystyczny zapory zajmuje obszar 15,28 km² i oferuje kompleksową infrastrukturę turystyczną. Turyści mogą podziwiać majestatyczną konstrukcję, malownicze krajobrazy oraz odkrywać historię zatopionych miast i przesiedlonych społeczności.
- Platforma widokowa Tanzi Ridge oferuje panoramiczne widoki na tamę i zbiornik wodny.
- Rejsy po Zbiorniku Trzech Przełomów umożliwiają podziwianie trzech głównych przełomów: Qutang, Wu i Xiling.
- Muzeum Przesiedleń upamiętnia historie ludzi, którzy musieli opuścić swoje domy podczas budowy zapory.
- System śluz i winda dla statków to imponujące atrakcje techniczne dostępne dla turystów.
Tama Trzech Przełomów pozostaje jednym z najważniejszych projektów inżynieryjnych w historii Chin, stanowiąc jednocześnie symbol ludzkiej determinacji i technologicznego postępu. Mimo kontrowersji, które wzbudza, bez wątpienia jest to miejsce, które warto zobaczyć na własne oczy.
Co warto zapamietać?:
- Tama Trzech Przełomów to największa zapora wodna na świecie, zbudowana na rzece Jangcy, o długości 2335 metrów i wysokości 185 metrów.
- Budowa rozpoczęła się w 1994 roku, a zakończono ją w 2012 roku, angażując około 40 000 robotników.
- Tama generuje rocznie około 100 TWh energii, co wystarcza dla około 80 milionów gospodarstw domowych.
- Budowa tamy wiązała się z przesiedleniem ponad 1,3 miliona osób oraz negatywnym wpływem na lokalne ekosystemy, w tym wyginięciem delfina chińskiego.
- Region turystyczny Tamy Trzech Przełomów przyciąga miliony turystów, oferując atrakcje takie jak platforma widokowa, rejsy po zbiorniku oraz Muzeum Przesiedleń.
